ادامه بخش سوم
چالش‌ها و فرصت‌های بانک‌ها با ایجاد سرویس باز
در بخش قبلی شرح مختصری از بانکداری باز و ابعاد متنوع آن ارائه دادیم. این بخش به طور خلاصه مشاهدات جاری بانک‌ها را با در نظر داشتن ایجاد سرویس باز عنوان می‌کند.
مفاهیم ایجاد سرویس باز
“ایجاد سرویس باز” مشابه تجارب پیشتازان صنایع غیر مالی در دهه گذشته بوده و در محیطی چالش برانگیز فرصت‌هایی را فراهم آورده است. این محیط را می‌توان به شکل زیر توصیف کرد:
- عدم پذیرش اشتباه. به دلیل نقش زیرساختی حیاتی آن در اقتصاد هیچگونه تکرار و ریسک امنیتی را تاب نمی‌آورد. ایجاد امنیت برای وجوه و داده‌های شخصی در کنار بانکداری تراکنشی از جمله ارزش‌های بانک محسوب می‌شوند. بانک‌ها در نقش فراهم آورنده زیرساخت حیاتی، در هنگام حفظ و ایجاد تغییر به منظور اجرای مداوم یک عملیات بزرگ مقیاس، با فشارهای زیادی روبرو می‌گردند.
- بانک‌ها در محیط قانونی متغیر و سختگیرانه‌ای مشغول به کارند. با اینکه رویه قوانین آینده به روشنی به بانک‌ها مخابره می‌گردد، فرایندهایی چون تفسیر و درک آنها از نتایج استراتژیک و درک موثر از مطابقت قانونی آن، وقت‌گیر و هزینه‌بر هستند.
- بانک‌ها از آغاز روی کار آمدن اینترنت، روابط خود با مشتری را دیجیتالی ساخته‌اند. با ملاحظه شخصی‌سازی و هم پوشانی بالای ساختارهای وابسته(متقابل) IT پیشین که به موازات “دیجیتالی” نشده‌اند، دشواری این امر اثبات شده است. اینپیچیدگی موجب هزینه‌بر شدن شخصی‌سازی و حفظ این زیرساخت‌ها می‌گردد.
ایجاد سرویس باز در محیط‌های ذکر شده در بالا فرصت‌های بسیاری فراهم می‌آورد که یکی از رهاوردهای آن توانایی ایجاد امنیت محصولات و خدمات جدید به شیوه‌ای نوین می‌باشد. بخش بعدی به خلاصه چالش‌ها و فرصت‌های همراه با ایجاد سرویس باز می‌پردازد.
چالش‌های بانک‌ها در هنگام ایجاد سرویس باز
در هنگام ایجاد سرویس باز، بانک‌ها با سه چالش روبرو می‌گردند که از اهمیت خاصی برخوردارند:
چالش ۱: ریسک قطع ارتباط اشخاص ثالث
در آینده‌ای نزدیک انتظار می‌رود بانکداری باز برای گروه خاصی از مشتریان به یک هنجار جدید تبدیل شود و حفظ مشتریان را برای بانک‌ها به ارمغان بیاورد. با این حال، ایجاد سرویس باز با این ریسک همراه است که بانک‌ها در ارائه عملی خدمات مالی سریعا مداخله نکنند. این امر می‌تواند منجر به از دست دادن نسبی ارتباط مشتری و روند نزولی فرصت‌های فروش جانبی(cross-selling فروش همزمان چند محصول) گردد.
چالش ۲: ریسک تکرار مراجعه مشتری و اعتماد به برند
رابط توسعه نرم‌افزار(API) باز با خود ازدحامی از کانال‌های مرتبط با امنیت را به همراه می‌آورد از جمله این موارد اشخاص ثالث کلاه‍بردار بالقوه، تعدی دیجیتالی، جعل هویت، استفاده غیر مجاز از داده‌ها و دغدغه‌هایی در زمینه حریم مشتری می‌باشند. ایجاد امنیت بودجه و داده‌های خصوصی به وسیله خدمات نگهبانی و تراکنشی، پیش نیاز اساسی صنایع مالی است. از دید مشتری، اعتماد، مخرج مشترک و پایه این محصولات است. تکرار استفاده مشتری از محصولات بانک به این بستگی دارد که مشتری خدمات آن را چقدر قابل اعتماد بداند. مفاهیم تدارکات دسترسی به حساب PSD2، آگاهی مشتریان را از امنیت و مالکیت داده‌ها افزایش می‌دهد. بنابراین بانک‌ها باید اعمال یک مدل نظارتی و کنترلی را مد نظر قرار دهند تا از اینکه مشارکت اشخاص ثالث به تکرار مراجعه مشتری خللی وارد نکند اطمینان حاصل کنند.
چالش ۳: چالش‌های انتقال
از نظر فنی، بانک‌ها در هنگام نگهداری از استانداردهای عملیاتی جاری خود، در فراهم آوردن قابلیت کارکردی API و تاثیر آن بر زیرساخت‌های IT برای اشخاص ثالث با چالش مواجه می‌گردند. قابلیت‌های موجودی چون شناسایی کلاهبرداری و KYC در کنار امنیت عمومی و استانداردهای نظارتی تراکنش نیز باید به خاطر دغدغه‌های امنیتی به روز گردند.
اشکال مرتبط با درآمد API، دامنه‌ای از چالش‌ها را برای بانک‌ها مطرح می‌کنند. در صورتی که یک بانک در چهارچوب زمانی کوتاهی موفق به فراهم آوردن الزامات مرتبط نگردد، با پیامدهای رقابتی روبرو خواهد گشت. این عواقب می‌توانند شامل تنزل مشتری به حدی باشد که احتمالا بانک دیگر قادر به سود بردن از صرفه جویی‌های مقیاس نگردد. در نتیجه مدل کسب‌وکار بانک‌هایی که به مقیاس‌پذیری بالا متکی هستند به دلیل کاهش حجم(volumes) از نظر هزینه تحت فشار قرار می‌گیرند.
چالش‌های فنی و چالش‌هایی که حاصل انتقال پیشنهادات ارزشی هستند را نیز می‌توان به عنوان چالش‌های سازمانی توصیف کرد که بانک در راه تبدیل به ارائه‌دهنده خدمات دیجیتالی با آن مواجه می‌گردند. این چالش‌ها، مسائل مربوط به سیلوهای بروکراتیک، مقاومت در برابر تغییر، تمرکز داخلی و با توجه به مسیر مناسب استراتژیک، وضعیت‌های متغیر را شامل می‌شوند. یکی دیگر از چالش‌های سازمانی، همکاری عملیاتی و روشن ساختن مشاجرات با شخص ثالث می‌باشد.
در سطح صنعت، تغییراتی که با API باز همراه هستند، مدل‌های جاری کسب‌وکار را نیز تغییر می‌دهند. از این رو حوزه همکاری برای بانکداری باز باید مشخص گردد. با توجه به تفاوت‌های اساسی در رفتار مشتریان، تفاسیر قانونی اعضا و زیرساخت فنی در سطح ملی، این تشخیص باید در سطح ملی همکاری با رویکردی در سطح اروپا رخ دهد.
فرصت‌های بانک‌ها پس از ایجاد سرویس
بانکداری باز نیز برای بانک‌ها چندین فرصت ایجاد می‌کند:
فرصت ۱: بهبود نوآوری خدمات
ایجاد سرویس باز این توانایی را برای بانک‌ها ایجاد می‌کند تا ارائه خدمات کنونی خود را به دو روش متمایز بهبود ببخشند:
- وسعت بخشیدن به ارائه کنونی: گسترش خدمات و محصولات کنونی در ورای پرداخت یا خدمات حساب، یعنی حرکت به سوی خدمات هویتی
- انتقال به فضای جدید: بهره بردن از اشتراک و انبوه‌سازی داده‌های مشتری از حساب‌های مختلف و غنی ساختن داده‌های موجود با داده‌های بانک‌های شریک یا فعالان بازار فین‌تک. این امر می‌تواند با بهبود تجزیه و تحلیل داده، منجر به بهبود ابتکارات خدماتی و محصولات گردد. از جمله مثال‌های این مورد می‌توان به رده‌بندی مقرون به صرفه و معتمدتر اعتبار مشتری و وام‌های فوری اشاره کرد.
فرصت ۲: توزیع وسیع‌تر و بهبودیافته
ابهامات حول تدارک خدمات، در حال حاضر از توزیع محصولات پیشنهادی بانک‌ها از طریق پلتفرم‌های دیجیتال سایر بانک‌ها یا اشخاص ثالث ممانعت می‌کنند.
ایجاد سرویس باز در یک محیط مبتنی بر بانکداری باز هم‌اکنون یک مدل تدارک خدمات مشترک استاندارد شده را فراهم می‌آورد. این مدل را می‌توان برای توزیع محصولات و خدمات چندگانه در میان پلتفرم‌ها و ابزار چندگانه به صورت پشت سر هم با سایر بانک‌ها و/یا فعالان بازار فین‌تک مورد استفاده قرار داد. در صنایع ارتباطات از راه دور، شیوه ارائه انبوه خدمات مختلف به نرخ تنزیلی bundling نامیده می‌شود. اکنون می‌توان به سادگی از bundling در محیط بانکداری باز برای توزیع خدمات و محصولات به مشتریان استفاده کرد. این امر مشتری را قادر می‌سازد تا از میان ارائه‌‌کنندگان محصولات خاص(از میان سایر بانک‌ها و فعالان بازار فین‌تک) دست به انتخاب بزنند و در نتیجه از طریق شخصی‌سازی ارتباط مشتری افزایش می‌یابد.
فرصت ۳: کاهش ریسک
یک رویکرد استاندارد برای توزیع خدمات و محصولات امکان فراهم آمدن رویکرد امنیتی استانداردی را نیز ایجاد می‌کند. به این ترتیب، بانک‌ها می‌توانند برچسب خود را به عنوان یک طرف قابل اعتماد و مطمئن در حین سود بردن از دسترسی بهتر بهبود بخشند. انتظار می‌رود بهبود اشتراک اطلاعات بین بانک‌ها باعث بهبود تصمیم‌گیری شده و با در نظر داشتن منع کلاهبرداری، KYC و پول‌شویی(AML)، معیارهای انتقال را نیز بهبود بخشد.
نکات کلیدی در زمینه ایجاد سرویس باز
در بخش‌های قبل به تشریح APIهای باز، بانکداری باز و موضع احتمالی تصمیم گیرندگان صنعت خدمات مالی در برابر تغییرات پیش رو پرداختیم. مهم‌ترین نکات این مقاله را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:
- APIهای باز می‌توانند مسیر را برای بانکداری باز هموار سازند. پیشرفت‌های کنونی فین‌تک و به موازات آن، شخصی‌سازی PSD2 باعث تجدید نیروی مباحث مربوط به باز بودن در بانکداری گشته است یعنی استفاده از API باز، موجب توانمند ساختن استراتژی‌های کسب‌وکاری بانکداری باز می‌گردد. حداقل ده جامعه پیشرو در استفاده از APIهای باز و بانکداری باز پدیدار شده‌اند، که هیچ یک از آنها توسط بانک‌ها هدایت نمی‌گردند.
- بانکداری باز بر فرایندهای موجود محصولات و توزیع تاثیر می‌گذارند. استراتژی‌های محصولات و توزیع همیشه در مرکز اعمال بانک‌ها قرار داشته‌اند. بانکداری باز با تکنولوژی‌های دیجیتال خود از حیث مقیاس و حوزه محصولات و توزیع در عصر دیجیتال امکانات و چالش‌های جدیدی فراهم آورده است.
- ممکن است بانک‌ها در هنگام سروکار داشتن با بانکداری باز مجبور به اتخاذ انتخاب‌های استراتژیکی گردند. بانک‌ها برای یافتن و اظهار پیشنهاد فروش منحصربفرد خود به منظور ایجاد ارزش مشترک در محیط‌های کسب‌وکاری مورد چالش قرار می‌گیرند. بانک‌ها باید استراتژی‌های خود را از حیث محصولات و توزیع مورد بازبینی قرار دهند و مدل‌های جدید کسب‌وکاری ورای پیشنهادات کنونی خود را مورد بررسی قرار دهند.
- استانداردهای API صنایع می‌توانند سودآوری و ارزشمندی باز بودن بانکداری را به حداکثر برسانند در صورتی که بیشتر از یک استاندارد فنیباشند. استانداردها باید به گونه‌ای ایجاد گردند که دارای قابلیت‌های همکاری و تعمیم باشند و یکپارچه سازی مقرون‌بصرفه و موثری را ممکن سازند. سطح مورد پذیرش واقع شدن در صنعت استانداردهای API کلید موفقیت به شمار می‌رود، این سطح با توجه به حوزه گروه کاربری (فردی، اجتماعی، صنعتی و جهانی) که استاندارد را تعریف می‌کند و حوزه استانداردسازی (یعنی فنی، کارکردی، عملیاتی و قانونی) تعیین می‌شود. خدمات مالی نیازمند امنیت، حریم و مطلوبیت قانونی هستند، بنابراین استاندارد سازی API باید با جنبه‌های قانونی، عملیاتی و نظارتی به آنسوی جنبه‌های کارکردی و فنی توسعه پیدا کنند. در پایان استفاده از استانداردها می‌توانند سرمایه گذاری کلی و ریسک هر موسسه را کاهش دهد.
- بانکداری باز دارای APIهای باز استاندارد به عنوان توانمندساز تکنولوژی هنوز در مرحله زیرساخت قرار دارد. با توجه به پیشرفت‌های کنونی، انتظار می‌رود رسیدن به کمال آن به سرعت محقق گردد. این امر می‌تواند اساس مباحث صنعتی قرار گرفته و بانک‌ها و سایر ذینفعان را درگیر خود سازد.
پایان
منبع: www.abe-eba.eu
